متخصص قلب کیست و چه وظایفی دارد؟

متخصص قلب کیست؟

قلب انسان مهم‌ترین و حیاتی‌ترین عضو بدن اوست و لازم است که انسان همواره سلامتی و وضعیت قلب خود را تحت کنترل داشته باشد و به آن بی‌نهایت توجه کند. قلب ما شبیه به یک پمپ است که خون را به قسمت‌های مختلف بدن هدایت می‌کند؛ بنابراین به وجود آمدن هر گونه اختلالی در قلب، منجر به آسیب به سایر اندام‌های بدن خواهد شد که بدترین عارضه آن بروز ناهنجاری در مغز است. متخصص قلب و عروق فردی است که کمک می‌کند تا قلب شما سلامتی خود را حفظ کرده و یا در صورت بروز مشکل آن را درمان می‌کند و سبب می‌شود تا قلب دوباره سلامتی‌اش را به دست بیاورد. در واقع تخصص قلب و عروق یا کاردیولوژی یکی از تخصص‌های پزشکی است که با اختلالات  قلب سر و کار دارد. همان‌طور که می‌دانید بیماری‌های قلبی از جمله بیماری‌های بسیار خطرناکی محسوب می‌شوند که مسبب بیشترین آمار مرگ و میر در جهان‌اند. به همین جهت نیز لازم نیست که بر اهمیت این رشته و متخصصان قلب و عروق به طور مداوم تأکید کنیم برای هر فردی کاملاً واضح و مشخص است که یک متخصص قلب و عروق می‌تواند زندگی را به فرد برگرداند. البته یک نقطه مقابلی نیز در این باره وجود دارد و این است که یک متخصص قلب و عروق با کوچک‌ترین اشتباه ممکن است فرد را تا پای مرگ نیز بکشاند؛ بنابراین کار این دسته از افراد همیشه زیر ذره بین است و از اهمیت بسیار بالایی نیز برخوردار است.

آیا متخصص قلب همان جراح است؟

تخصص قلب و عروق شاخه‌ای از طب داخلی است و متخصص قلب همان جراح قلب نیست. جراح قلب دارای توانایی‌هایی مانند شکافتن قفسه سینه و انجام جراحی عمل قلب باز را دارد این در حالی است که توانایی متخصص قلب در تشخیص و درمان بیماری‌های سیستم قلب و عروق مانند سکته قلبی است. متخصص قلب تمامی آزمایش‌های مربوطه را انجام خواهد داد و ممکن است برخی از روش‌ها مانند کاتتریزه شدن قلب، آنژیوپلاستی یا قرار دادن ضربان ساز را نیز انجام دهد. در ضمن ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که بیماری‌ های قلبی تنها مختص به قلب هستند؛ اما بیماری‌های قلبی – عروق بر قلب، رگ‌های خونی یا هر دو دلالت دارند.

کار متخصص قلب با توجه به روش عملکردی که دارد به دو گروه عمده تقسیم می‌شود:

• متخصصین تهاجمی قلب و عروق (جراحان قلب)
• متخصصین غیر تهاجمی قلب و عروق

متخصصین تهاجمی قلب و عروق (جراحان قلب)

این دسته از متخصصین در زمینه انواع جراحی‌ها مانند جراحی پیوند قلب، قرار دادن گیره ایمپلنت، قرار دادن ضربان ساز یا پیس میکر، آنژیوپلاستی و … فعالیت دارند.

متخصصین غیر تهاجمی قلب و عروق

این متخصصین در زمینه پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌های قلبی فعالیت می‌کنند. وظیفه آن‌ها این است که با انجام آزمایش‌های به موقع و تشخیص درست، زندگی افراد را از خطر مرگ حفظ کنند و موجب بازتوانی و درمان بیماری‌های قلبی شوند. یکی عوامل موثر در مبتلا شدن به بیماری های قلبی فشارخون بالا است که متخصص قلب و عروق می‌تواند در درمان فشار خون نیز به شما کمک کند.

انواع تخصص برای متخصصان قلب

• فوق تخصص اینترونشنال کاردیولوژی (ترمیم کننده قلب یا عروق به وسیله کاتتر)

در این تخصص، پزشک قلب چگونگی جریان الکتریکی درون بافت قلب و نحوه گسترش آن و در نهایت الگوی جریان خون در قلب را مورد مطالعه قرار می‌دهند.

• فوق تخصص بیماری‌های مادرزادی قلب در بزرگسالان

پزشکان متخصص در این زمینه دارای تخصص ارزیابی و درمان بزرگسالان مبتلا به بیماری‌های قلبی مادرزادی هستند. هدف پزشکان در این زمینه این است که افراد متولد شده با بیماری‌های مادرزادی قلبی زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.

• فوق تخصص نارسایی قلب

نارسایی قلبی یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های مرتبط با قلب و عروق است و مهم‌ترین دلیل نارسایی قلبی نیز حمله قلبی است. پزشک فوق تخصص این رشته به دنبال دلایل ایجاد حمله قلبی، پیشگیری، تشخیص و درمان سریع و به موقع آن است.

• فوق تخصص پیس میکر و الکتروفیزیولوژی

استفاده کردن از پیس میکر یا فنر قلب به منظور ترمیم و باز کردن عروق بسته شده قلب و عروق کرونری انجام می‌گیرد و پزشک فوق تخصص الکتروفیزیولوژی از انواع فنر قلب برای باز کردن عروقی که در اثر رسوب پلاک‌ها مسدود شده‌اند، استفاده می‌کند.

• فوق تخصص اکو یا اکوکاردیوگرافی

پزشک فوق تخصص اکو با استفاده از امواج صوتی تصویربرداری از بخش‌های مختلف قلب را انجام می‌دهد و  در زمینه انجام تست استرس اکوکاردیوگرافی به روش دینامیک، استرس اکوکاردیوگرافی به روش دارویی، اکو اسپکل دو بعدی، اکو مری و دیگر انواع اکو فعالیت دارد.

• فوق تخصص اینترونشنال کاردیولوژی کودکان و نوزادان

این پزشک متخصص تقریباً وظیفه‌ای مشابه فوق تخصص اینترونشنال کاردیولوژی یا همان ترمیم کننده قلب یا عروق به وسیله کاتتر را دارد؛ اما این کار را برای کودکان و نوزادان انجام می‌دهد و بی شک انجام این کار دشوارتر است و حساسیت‌های مخصوص به خودش را دارد.

• فوق تخصص رادیولوژی مداخله‌ای (کاردیو اینترونشن)

وظیفه یک پزشک فوق تخصص رادیولوژی قلب تفسیر تمامی تصاویر قلب و عروق ارگان‌های مختلف بدن است. مانند تفسیر آنژیوگرافی قلب. خدمات رسانی در زمینه بیوپسی، درمان تومور، واریس، فیبروم، ستون فقرات و مفاصل، مداخلات اورولوژی، مداخلات صفراوی، مداخلات تیروئید و سونوگرافی و رادیولوژی.

وظایف متخصص قلب

همان‌طور که گفتیم وظیفه یک متخصص قلب و عروق رسیدگی کردن به وضعیت قلب و عروقی است که خون‌رسانی را در بدن انجام می‌دهند. مشخص کردن هر گونه نارسایی در سیستم قلب و عروق، علت بیماری، روش درمان آن و … همگی از جمله وظایف یک متخصص قلب و عروق است. همچنین به خاطر داشته باشید که پزشک متخصص قلب و عروق عمل جراحی انجام نمی‌دهد و در صورتی که تشخیص دهد فرد نیاز به انجام عمل جراحی قلب دارد، او را به یک پزشک متخصص جراحی قلب معرفی می‌کند تا بیمار از این طریق تحت درمان قرار بگیرد.

مهم‌ترین وظایف یک متخصص قلب و عروق عبارت‌اند از:

• پزشک متخصص قلب باید آزمایش‌های لازم و تست‌های مربوط به تعیین وضعیت قلب بیمار را انجام دهد و تا پیش از مشخص شدن نتیجه آزمایش به هیچ عنوان نباید حدس و گمان‌های ذهنی خودش در مورد بیماری بیمارش را با او در میان بگذارد و موجب نگرانی و ترس بیمار شود؛ چراکه استرس می‌تواند وضعیت قلب را بدتر کرده و در نتیجه نتیجه آزمون با خطا مواجه شود؛ بنابراین یک متخصص قلب تا پیش از مطمئن نشدن از تشخیص خود نباید هیچ‌گونه نظری را در ارتباط با وضعیت قلبی فرد به او بدهد.
• پزشک متخصص قلب و عروق باید آزمایش‌ها را به دقت بررسی کرده و معاینات فیزیکی را بر روی بیمار انجام دهد. همچنین لازم است تا یک پرونده پزشکی برای بیمار تشکیل شود. این پرونده باید شامل مجموعه آزمایش‌های بیمار، تست‌های انجام شده، نتیجه معاینات فیزیکی، روش درمان، دوره درمانی، وضعیت بیمار تا شرایط فعلی و … باشد. دلیل اهمیت داشتن پرونده پزشکی این است که اگر بیمار در حین درمان تصمیم گرفت که به پزشک دیگری مراجعه کند و یا در صورتی که پزشک قلب و عروق لازم دانست که در حین درمان از دیگر متخصصان قلب نیز در ارتباط با درمان بیمار خود کمک بگیرد، بتواند پرونده پزشکی بیمار را که شامل گزارش کاملی از وضعیت بیمار است به آن‌ها ارائه کند.

ادامه دارد…